Hệ lụy của đái tháo đường trong thai kỳ

Thai phụ mắc đái tháo đường thai kỳ (ĐTĐTK) có nguy cơ cao gặp tai biến trong thai kỳ so với thai phụ bình thường. Các tai biến phổ biến gồm:

1. Tăng huyết áp: Thai phụ ĐTĐTK dễ bị tăng huyết áp, tỷ lệ có thể lên tới 10%. Tăng huyết áp trong thai kỳ có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như tiền sản giật, sản giật, tai biến mạch máu não, và tăng tỷ lệ sinh non.

2. Sinh non: Tỷ lệ sinh non ở thai phụ ĐTĐTK là 26%, trong khi ở thai phụ bình thường chỉ là 9,7%. Nguyên nhân bao gồm kiểm soát glucose kém, nhiễm trùng tiết niệu, và tiền sản giật.

Do đó, việc đo huyết áp, theo dõi cân nặng, và tìm protein niệu thường xuyên là rất cần thiết trong các lần khám thai định kỳ cho thai phụ ĐTĐTK.

Đa ối là tình trạng phổ biến ở thai phụ mắc đái tháo đường thai kỳ (ĐTĐTK), với tỷ lệ gấp 4 lần so với thai phụ bình thường. Nguyên nhân của đa ối do ĐTĐTK vẫn chưa rõ ràng, thường xuất hiện từ tuần 26-32 của thai kỳ, và làm tăng nguy cơ sinh non. Ngoài ra, thai phụ mắc ĐTĐTK có nguy cơ sẩy thai và thai lưu cao hơn. Sẩy thai thường xảy ra ở những trường hợp kiểm soát glucose kém, trong khi thai chết lưu thường xuất hiện đột ngột vào cuối thai kỳ, liên quan đến nồng độ glucose không ổn định và tình trạng đa ối. Cuối cùng, thai phụ ĐTĐTK cũng có nguy cơ nhiễm khuẩn niệu cao hơn nếu glucose không được kiểm soát tốt, có thể không có triệu chứng nhưng cần điều trị để tránh mất cân bằng glucose.

Nếu không được điều trị, bệnh có thể dẫn đến viêm đài bể thận cấp và các biến chứng như nhiễm ceton, sinh non, nhiễm trùng ối. Phụ nữ có tiền sử đái tháo đường thai kỳ (ĐTĐTK) có nguy cơ cao mắc ĐTĐ týp 2 sau này và dễ bị ĐTĐTK trong các lần mang thai tiếp theo. Họ cũng có nguy cơ béo phì và tăng cân sau sinh nếu không duy trì chế độ ăn uống và tập luyện hợp lý. Đối với thai nhi, ĐTĐTK ảnh hưởng đến sự phát triển chủ yếu trong ba tháng đầu và cuối thai kỳ. Trong ba tháng đầu, thai có thể không phát triển, dẫn đến sẩy thai tự nhiên hoặc dị tật bẩm sinh. Trong ba tháng cuối, thai nhi có thể tăng trưởng quá mức do tăng tiết insulin, kích thích bởi lượng glucose từ mẹ.

Hạ glucose huyết tương và các bệnh lý chuyển hóa ở trẻ sơ sinh chiếm 15-25% ở những thai kỳ có đái tháo đường (ĐTĐ). Nguyên nhân chủ yếu là do gan thai nhi đáp ứng kém với glucagon, dẫn đến giảm tân tạo glucose. Hội chứng nguy kịch hô hấp từng là nguyên nhân tử vong hàng đầu, chiếm 30% ở trẻ sơ sinh có mẹ bị ĐTĐ, nhưng hiện nay tỷ lệ này giảm xuống còn khoảng 10% nhờ các phương tiện đánh giá sự trưởng thành phổi. Ngoài ra, ĐTĐ còn gây dị tật bẩm sinh, tử vong ngay sau sinh, tăng hồng cầu, vàng da sơ sinh và có nguy cơ béo phì, ĐTĐ type 2 và rối loạn tâm thần-vận động sau này. Trẻ sinh ra từ mẹ bị ĐTĐ có nguy cơ mắc ĐTĐ và tiền ĐTĐ cao gấp 8 lần khi đến tuổi 19-27.